اپیدمیولوژی هاری و حیوان گزیدگی در استان ایلام

مقدمه و اهداف: هاری بعلت مرگ و میر بالا در انسان و حیوانات از جمله زئونوزهای مهمی است که در ایران از دیر باز وجود داشته است و شیوع آن بویژه در حیات وحش همواره باعث ابتلای سایر حیوانات از جمله نشخوارکنندگان، سگ ها وگربه هایی که در تماس بیشتری با انسان هستند شده است. در کشور ما ایران، روند رو به افزایش جمعیت سگ ها و گربه های ولگرد در حاشیه شهرهای بزرگ و روستاها و آمار رو به گسترش موارد حیوان گزیدگی در بسیاری ازاستان های کشور، لزوم توجه بیشتر به کنترل بیماری هاری را در جمعیت های انسانی بیش از پیش خاطر نشان می سازد. روش کار: با توجه به تنوع اقلیمی و وقوع هاری در استان ایلام ، در رابطه با اپیدمیولوژی این بیماری در جمعیت های حیوانی استان طی سال های 1373 تا 1382 پژوهشی انجام گردید. نتایج: در این دوره 4 مورد هاری انسانی گزارش شده که تمامی موارد براساس تشخیص بالینی بوده و از هیچکدام برای تایید تشخیص بالینی نمونه به آزمایشگاه ارسال نشده است. دو مورد از مبتلایان مرد و دو مورد زن بوده اند. در سه مورد، حیوان مهاجم سگ و در یک مورد گربه بوده است. هیچکدام از موارد فوق الذکر سابقه واکسیناسیون نداشته اند. در خصوص هاری حیوانی نیز جمعا 81 مورد تائید شده توسط انستیتو پاستور ایران ثبت شده است که شهرستان شیروان چرداول با 25 مورد و بعد از آن ایوان با 17 مورد هاری بیشترین موارد را گزارش کرده اند و از نظر توزیع فصلی نیز بهار بیشترین موارد را داشته است. در سال 1380 بیشترین موارد هاری حیوانی(33 مورد) گزارش شده است. طی سال های مورد بررسی، جمعاً 2431 مورد حیوان گزیدگی انسانی در استان ایلام به ثبت رسیده است. روند بروز موارد حیوان گزیدگی در این دوره افزایشی بوده است؛ بطوریکه بیشترین موارد مربوط به سال 1382 با 457 مورد بوده است. نتایج این مطالعه همچنین نشان می دهد که موارد حیوان گزیدگی در مناطق روستائی بیشتر از شهری بوده است (01/0< p) و موارد حیوان گزیدگی در مردان نیز بطور معنی داری بیش از زنان بوده است (01/.< p). از نظر گروه های سنی، بیشترین موارد حیوان گزیدگی در سنین 29-10 سال بوده است و برهمین اساس 4/34 درصد از آنان از نظر شغل افراد محصل و بعد از آن کشاورزان (7/12درصد موارد) بوده اند. از نظر بروز زمانی در فصل های زمستان و بهار بیشترین موارد مشاهده شده است (01/0< p). نتیجه گیری: توجه مستمر به اجرای برنامه های کنترل هاری در سطوح شهرستان و استان از جمله توصیه های اصلی این تحقیق است.